Overwegingen over vervroegd doorschuiven van jeugdspelers
21 november 2022 

Overwegingen over vervroegd doorschuiven van jeugdspelers

Als een jeugdspeler qua niveau boven zijn/haar teamgenoten uitsteekt, wanneer is het dan een goed moment om hem/haar vervroegd door te schuiven naar een hogere leeftijdscategorie? Hoe bouw je zo’n overgang geleidelijk op? En waar moet je op letten als hij/zij definitief de overstap maakt?

Onderstaand een aantal overwegingen die hierbij een rol kunnen spelen.
Het is een erg uitdagend onderwerp. Dat komt omdat het succes van vervroegd doorschuiven afhangt van veel factoren. Je ziet in de hockeywereld nog te veel gevallen waarbij definitief doorschuiven niet goed uitpakt. De oorzaak daarvan is soms dat een speler er qua hockeyontwikkeling wel aan toe is, maar qua ontwikkeling in persoonlijkheid nog niet.

Een jeugdspeler die vervroegd doorschuift, staat bij zijn/haar leeftijdsgenoten vaak hoog in de hiërarchie. Dat is bij een hogere leeftijdsgroep anders. Het is dan ook een groot voordeel als een hockeyspeler die je vervroegd doorschuift zelfstandig en assertief is en waar nodig zelf naar de trainer/coach stapt om vragen te stellen. Die kunnen bijvoorbeeld gaan over de trainingstijden, een proefwerk dat nog staat ingepland of de andere manier van druk zetten in dat team.

Wij zijn er voorstander van de ouders te betrekken bij de beslissing om een jeugdspeler wel of niet door te laten schuiven. Sommige clubs zullen dit misschien als een teken van zwakte zien, maar de ouders kennen een speler het best. Niet als hockeyer, maar wel als persoon. Je hoeft de keuze niet bij ze neer te leggen, maar je kan wel de hele gang van zaken met ze bespreken. ‘We zijn van plan uw zoon/dochter 1 of 2x in de week mee te laten trainen met de B1. Wel zijn we benieuwd naar de manier waarop hij/zij daar mee omgaat. Hoe kunnen we hem/haar daar in uw ogen het best in begeleiden?’

Het kan voorkomen dat een jeugdspeler minder speelminuten maakt dan gepland, of dat hij/zij het minder naar zijn/haar zin heeft bij de nieuwe teamgenoten. Dat zijn allemaal dingen om rekening mee te houden. Ook moet er heel goed worden gekeken naar de balans tussen belasting en belastbaarheid. Over al die dingen moet je als hockeyclub duidelijke afspraken maken. Wie houdt dit gehele proces in de gaten? Welke aanpassingen kunnen we doen? Hoe bouwen we de overstap geleidelijk op?

Vervroegd doorschuiven kan heel goed werken, maar wel alleen als ook de persoon achter de speler eraan toe is en het gehele proces goed wordt begeleid. Bij een hockeyclub is daar niet altijd de mankracht voor. Dat kan een overweging zijn om een speler bij twijfel bij het eigen team te houden.

Als hockeytrainer/coach is het de uitdaging om in te schatten wat er nodig is om aan te sluiten bij de ontwikkelingsbehoefte van een speler voor een zo optimaal mogelijke ontwikkeling. Bij de keuze voor vervroegd doorschuiven staat altijd de ontwikkeling van het individu centraal. Als een jeugdspeler er klaar voor is om doorgeschoven te worden moet je dat niet tegen houden. Ook niet als het team dat hij/zij verlaat daardoor mindere resultaten haalt.

Stel je schuift een grote sterke spits door. Dat kan ook voordelen hebben voor het team waar hij/zij vertrekt. Als de spelers de juiste oplossingen niet meer zien, kiezen ze al snel voor de lange bal op de spits. Die optie is nu minder aantrekkelijk. Dus worden hockeyspelers impliciet uitgedaagd om met andere oplossingen te komen. Van spelers worden ineens andere dingen gevraagd en dat heeft een positief effect op hun ontwikkeling.

Om te beoordelen of een speler klaar is voor een stap hogerop, kan je kijken naar vijf bouwstenen: technisch, tactisch, fysiek, mentaal en lifestyle. Daarin speelt de succeservaring en ook de biologische leeftijd van een speler een rol. Je kan een vroegrijpe jeugdspeler een of twee keer per week laten meetrainen met een ouder team om de speler qua fysieke weerstand meer te prikkelen. Een speler hoeft overigens niet altijd te worden doorgeschoven om hem/haar extra uit te dagen. Een spits kan bijvoorbeeld ook op het middenveld worden neergezet, zodat hij/zij leert om technisch sneller te handelen en zich beter te oriënteren op zijn/haar omgeving. 

Als een speler goed presteert en in aanmerking komt voor een overstap naar een hoger team, laat de speler dan eerst regelmatig meetrainen. Dan kun je al goed zien hoe hij/zij zich op dat niveau staande houdt. Als de speler qua niveau de twaalfde of dertiende speler is, moet je hem/haar nog wat vaker laten meetrainen alvorens definitief door te schuiven. Hoort hij/zij tijdens trainingen bij de betere spelers en wordt hij/zij bij dat team naar alle waarschijnlijkheid basisspeler, dan kan dat aanleiding zijn om door te schuiven.

Over de schrijver
Wij maken trainers, coaches en spelers veel beter.
Reactie plaatsen