Het geboortemaand effect houdt in dat een hockeyspelertje uit oktober, november of december meer kans heeft om geselecteerd te worden dan een leeftijdsgenootje uit juli, augustus of september. Dit komt doordat clubs kinderen indelen in jaargangen en al op vroege leeftijd selecteren.
Spelers die geboren zijn in bijvoorbeeld oktober 2012, worden namelijk gewoon ingedeeld bij spelers die geboren zijn in september 2013. De kinderen uit oktober zijn als oudste in hun jaargang over het algemeen al sterker, groter en vaardiger en ook in sociaal-cognitief opzicht verder dan kinderen uit september. Hierdoor vallen zij meer op en zullen ze eerder in aanmerking komen voor een selectieteam, terwijl ze niet per se meer aangeboren talent hebben.
Onderzoek
Canadese wetenschappers ontdekten het geboortemaand effect in de jaren tachtig voor het eerst. Uit onderzoek bleek dat in de National Hockey League twee keer zoveel spelers geboren waren in het eerste kwartaal van een jaargang dan in het laatste kwartaal. Sinds die ontdekking is het geboortemaand effect uitgebreid onderzocht en internationaal aangetoond in diverse sporten.
Meer kansen
Hoe jonger de kinderen, hoe groter het verschil is tussen een spelertje uit oktober en een spelertje uit september van dezelfde jaargang. Naarmate spelers ouder worden, worden die verschillen kleiner. Hierdoor zou je verwachten dat het geboortemaand effect ook afneemt. Toch is niets minder waar.
Doordat de kinderen uit oktober, november of december namelijk al vaker in selectieteams terechtkomen, krijgen zij over het algemeen ook meer training dan kinderen uit niet-selectieteams, worden deze trainingen gegeven door gekwalificeerde trainers en spelen zij hun wedstrijden tegen andere selectieteams, waardoor zij zich op een hoger niveau kunnen ontwikkelen dan leeftijdsgenootjes in lagere elftallen.
Jongere hockeyers met veel potentie uit de tweede helft van de jaargang, missen dus vaak in de jongste jeugdcategorieën al de boot. Zij blijken de achterstand die zij daardoor oplopen meestal niet meer in te kunnen halen. Deze (nooit herkende) talenten wordt zo niet alleen een kans ontnomen om hun potentieel optimaal te benutten, het kan er zelfs voor zorgen dat zij vroegtijdig afhaken en stoppen met hockeyen.
Dit artikel is gebaseerd op, geïnspireerd door en een bewerking van het artikel https://www.knvb.nl/geboortemaandeffect.
Bron afbeelding:
https://www.sportknowhowxl.nl/achtergronden/sportgerichte-wetenschap/item/118516/geboortemaandeffect-vermomde-zegen